Panika i lęk mogą dotknąć każdego, na każdym etapie naszego życia. Szacuje się, że prawdopodobnie 30% wszystkich dorosłych doświadczyło co najmniej jednego ataku paniki. A więc, na przestrzeni życia 1 na 30 osób doświadczy problemu panicznego lęku. Warto o tym pamiętać – nie jesteś sam.
Celem tego artykułu jest dostarczenie Ci podstawowych informacji na temat zaburzenia, jakim jest zespół lęku panicznego oraz jego objawów.
Żeby zrozumieć panikę warto najpierw zrozumieć strach. Załóżmy, że lęk jest automatyczną reakcją alarmową, uruchamianą w momencie niebezpieczeństwa. Pomyśl, jakbyś się czuł, gdyby właśnie w tym momencie zbliżało się do Ciebie niebezpieczne zwierzę. Całkiem prawdopodobne jest, że w obliczu zbliżającego się niebezpieczeństwa poczułbyś panikę – twoje serce zaczęłoby walić, twój oddech stałby się płytki i zacząłbyś się intensywnie pocić. W ten sposób twoje ciało przygotowałoby się na reakcję „walcz lub uciekaj” co pomogłoby Ci przetrwać. Ta reakcja to bardzo ważny mechanizm przetrwania.
Czasami jednak ludzie doświadczają silnej reakcji lęku, pojawiającej się „nie wiadomo skąd” – bez realnego zagrożenia. Taki fałszywy alarm pojawia się w najmniej przewidywalnym momencie. Atak paniki jest to rozpoczynający się nagle, epizod intensywnego strachu, przerażenia, obawy – taki sam, jak w przypadku realnego zagrożenia – lecz pojawiający się w sytuacjach, które u większości osób nie wywołują reakcji lęku.
Przyjrzyjmy się typowym objawom ataku paniki:
Wiele osób często doświadcza łagodnych objawów lękowych, ale atak paniki to coś bardziej intensywnego. Atakowi paniki towarzyszy przynajmniej 4 lub więcej z powyższych symptomów, zaczyna się nagle, osiąga maksimum w ciągu kilku minut, a kończy się zwykle w przeciągu 10-30 minut. Łatwo można zauważyć, że wiele z tych objawów jest podobnych do tych, których doświadczamy w sytuacji poważnego, realnego zagrożenia. Atak paniki może być przerażający i możesz czuć wówczas potrzebę ucieczki z sytuacji lub poszukiwania fachowej pomocy (telefon po pogotowie ratunkowe). W zaburzeniu lękowym z napadami lęku (lęk paniczny, zespół paniki) ataki paniki nie są zwykle związane z określoną sytuacją lub przedmiotem, występują spontanicznie, gdy się tego nie spodziewamy. Osoba cierpiąca na zespół panicznego lęku z czasem zaczyna się obawiać wystąpienia kolejnego ataku, martwi się konsekwencjami, które może on ze sobą nieść. Wiele osób zmienia swoje zachowanie tak, by zapobiec wystąpieniu kolejnego ataku. Wiele osób próbuje unikać miejsc, w których atak paniki mógłby się pojawić lub miejsc, z których trudno jest się wydostać (np. zatłoczone pomieszczenia). Gdy takie unikanie jest nasilone to możemy podejrzewać, że u takiej osoby rozwija się agorafobia.
Jeśli rozpoznajesz u siebie powyższe objawy lub obawiasz się, że cierpisz na zespół lęku panicznego – rozważ konsultację z psychiatrą lub psychoterapeutą. Najskuteczniejszą metodą leczenia zaburzenia lęku panicznego jest psychoterapia poznawczo-behawioralna. Psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, zanim rozpocznie psychoterapię, zaleci Ci konsultację u lekarza internisty i/lub kardiologa. Jeśli lekarz wykluczy somatyczne podłoże twoich problemów – jesteś gotowy do rozpoczęcia leczenia metodą psychoterapii.
Źródło: http://www.cci.health.wa.gov.au/docs/Panic-01_Overview.pdf, opracowała Katarzyna Staroń